ChatGPT said:
به گزارش تادنا نیوز، در حالی‌که بحران کم‌آبی در تهران وارد مرحله‌ای نگران‌کننده شده، طرح قدیمی و پرحاشیه انتقال آب از دریای خزر به پایتخت بار دیگر به‌صورت جدی در محافل کارشناسی و تصمیم‌گیری مطرح شده است؛ طرحی که حامیانش آن را راه‌حلی پایدار برای نجات پایتخت از تنش آبی می‌دانند و منتقدانش آن را پروژه‌ای پرهزینه و تهدیدی جدی برای محیط‌زیست شمال کشور.
ابراهیم نجفی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، اعلام کرده است که بخش عمده آب شرب تهران از حدود ۵۰۰ حلقه چاه زیرزمینی تأمین می‌شود؛ روشی که به گفته او خطر تشدید فرونشست زمین را در پی دارد. وی تأکید کرد اتکای همزمان به منابع زیرزمینی و بارش‌های فصلی پاسخگوی شهری با بیش از ۱۰ میلیون جمعیت نیست و تهران برای دستیابی به پایداری آبی، ناچار به اجرای طرح انتقال آب از خزر است.
به گفته نجفی، زیرساخت‌های اولیه این طرح تا حد زیادی فراهم شده و از مسیر نکا تا شهرری دو خط لوله نفتی وجود دارد که می‌توان از همان مسیر برای احداث خط انتقال آب استفاده کرد. بر اساس مطالعات انجام‌شده در بنیاد آب خزر، تاکنون حدود ۸۰ درصد مسیر پروژه تملک شده و طرح شامل انتقال سالانه ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب به تهران و بازگرداندن پساب تصفیه‌شده به دریاچه قم برای احیای آن خواهد بود.
با این حال، کارشناسان محیط زیست نسبت به تبعات زیست‌محیطی این پروژه هشدار داده‌اند. سطح آب دریای خزر در سال‌های اخیر به‌صورت پیوسته در حال کاهش است و حتی با وجود ثبات ورودی رود ولگا، نشانه‌هایی از بر‌هم‌خوردن تراز طبیعی دریاچه مشاهده می‌شود؛ مسئله‌ای که نگرانی‌ها درباره فشار مضاعف بر منابع خزر را افزایش داده است.
محسن موسوی خوانساری، کارشناس محیط زیست، در گفت‌وگو با تسنیم می‌گوید: «حجم انتقال در نظر گرفته‌شده—حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون مترمکعب در سال—در برابر حجم ۷۸ هزار میلیارد مترمکعبی آب خزر بسیار ناچیز است و از این نظر تأثیر محسوسی بر حجم دریا نخواهد داشت.» او با این حال نگرانی اصلی را تخریب محیط‌زیست مسیر انتقال می‌داند و می‌افزاید: «حتی اگر از مسیر خطوط گاز قدیمی استفاده شود، عبور لوله‌ها از مناطق جنگلی، به‌ویژه جنگل‌های هیرکانی که ثبت جهانی شده‌اند، می‌تواند خسارات غیرقابل جبرانی به طبیعت وارد کند.»
این کارشناس همچنین هشدار داد که با پس‌روی تدریجی آب خزر، در آینده لوله‌های انتقال باید به‌صورت مداوم امتداد یابند تا به سطح جدید دریا برسند؛ موضوعی که هزینه‌های سنگین و تخریب‌های بیشتر زیست‌محیطی را به‌دنبال خواهد داشت.
به این ترتیب، در حالی‌که تهران با چالش کم‌آبی بی‌سابقه‌ای روبه‌رو است، هنوز اجماع روشنی درباره اجرای این پروژه عظیم و پرهزینه شکل نگرفته و پرسش‌های فراوانی درخصوص پایداری زیست‌محیطی، هزینه‌های اجرایی و توجیه اقتصادی آن بی‌پاسخ مانده است.
